Το λιανεμπόριο εκτός τροφίμων, οχημάτων και καυσίμων βρίσκεται σε μια από τις δυσκολότερες φάσεις της τελευταίας πενταετίας, όπως επισημαίνει ο πρόεδρος της ΕΣΕΕ, Σταύρος Καφούνης. Σύμφωνα με τη νέα ανάλυση του Ινστιτούτου της Συνομοσπονδίας, από την αγορά λείπουν ήδη τουλάχιστον 750 εκατ. ευρώ τζίρου σε σχέση με το 2024, γεγονός που καθιστά απαραίτητη μια αύξηση πωλήσεων κατά τουλάχιστον 10% στο τελευταίο τρίμηνο του 2025. Το εορταστικό διάστημα που ξεκινά με τη Black Friday αναδεικνύεται κρίσιμο για τη βιωσιμότητα χιλιάδων επιχειρήσεων, ιδίως των μικρομεσαίων, οι οποίες πιέζονται από υπέρογκα μισθώματα, υψηλό ενεργειακό κόστος και αυξημένες μισθολογικές υποχρεώσεις.
Παρά τις ονομαστικές αυξήσεις στον κύκλο εργασιών —199,3 εκατ. ευρώ στο Γ’ τρίμηνο και 370,4 εκατ. ευρώ στο Α’ εννεάμηνο— η πραγματική εικόνα είναι πολύ πιο υποτονική. Όταν αφαιρεθεί ο πληθωρισμός, η άνοδος του τζίρου περιορίζεται σχεδόν στο μηδέν (0,2% στο τρίμηνο), ενώ στο εννεάμηνο μετατρέπεται σε πτώση (-0,6%). Μάλιστα, πρόκειται για τη χαμηλότερη αύξηση τζίρου από το 2020, στοιχείο που αποδεικνύει ότι ο «πυρήνας» του λιανεμπορίου δεν καταφέρνει να αξιοποιήσει επαρκώς την άνοδο των τουριστικών εισπράξεων, παρότι αυτές κινήθηκαν με θετικό ρυθμό.
Την ίδια στιγμή, η συμπεριφορά των καταναλωτών δείχνει μεταβολές, με εντυπωσιακή αύξηση 36,3% στις πωλήσεις μεταχειρισμένων ειδών, κάτι που υποδηλώνει στροφή σε πιο οικονομικές λύσεις. Άλλες κατηγορίες που κινήθηκαν ανοδικά είναι ο αθλητικός εξοπλισμός, τα παιχνίδια, τα καλλυντικά και τα προϊόντα τεχνολογίας, ενώ πτώση σημειώνεται σε τηλεπικοινωνιακό εξοπλισμό, γραφική ύλη, υποδήματα και είδη δαπέδου. Σε γεωγραφικό επίπεδο, οι Ιόνιοι Νήσοι, η Αττική και η Κρήτη παρουσιάζουν αυξημένο τζίρο, την ώρα που το Νότιο Αιγαίο, η Θεσσαλία και η Δυτική Μακεδονία κινούνται αρνητικά.
Οι μεγάλες επιχειρήσεις του κλάδου εμφανίζουν καλύτερη εικόνα, με αύξηση πραγματικών πωλήσεων έως 5,8%, όμως ακόμη κι αυτές δεν καταφέρνουν να καλύψουν το αυξημένο κόστος λειτουργίας. Για τις ΜμΕ, η κατάσταση είναι σαφώς πιο πιεστική: ο ονομαστικός τζίρος τους παραμένει στάσιμος ή μειώνεται, ενώ σε πραγματικές τιμές η πτώση φτάνει το -2,6%. Οι πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις βρίσκονται σε ακόμη δυσχερέστερη θέση, με τις μεσαίες να αποτελούν τη μόνη κατηγορία που διατηρεί θετικό πρόσημο μετά την αφαίρεση των πληθωριστικών επιδράσεων. Συνολικά, η ΕΣΕΕ υπογραμμίζει ότι η ανάγκη για άμεση τόνωση της αγοράς και στήριξη του κλάδου μέσω μέτρων ελάφρυνσης και αναπτυξιακών παρεμβάσεων είναι πιο επιτακτική από ποτέ.
