Η παραποίηση τροφίμων και ποτών εξελίσσεται σε μία από τις σοβαρότερες απειλές για την υγεία των καταναλωτών και την οικονομία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με αντίκτυπο και στις μικρές επιχειρήσεις λιανικής. Σύμφωνα με το EUIPO, οι ετήσιες απώλειες πωλήσεων ανέρχονται σε 2,3 δισ. ευρώ και σχεδόν 5.700 χαμένες θέσεις εργασίας, ενώ μόνο στην Ελλάδα χάνονται 49 εκατ. ευρώ και πάνω από 200 θέσεις εργασίας κάθε χρόνο.
Αναλυτικά, το διαδίκτυο έχει διευκολύνει τη διανομή παραποιημένων προϊόντων, με τους εγκληματίες να επαναχρησιμοποιούν φιάλες, να αντιγράφουν ετικέτες και να στοχεύουν προϊόντα υψηλής αξίας όπως κρασιά, οινοπνευματώδη, ελαιόλαδο και τυριά. Το πρόβλημα επιτείνεται από την αυξανόμενη χρήση online πλατφορμών, όπου οι καταναλωτές δυσκολεύονται να εντοπίσουν τη γνησιότητα των προϊόντων. Εκθέσεις της Europol και του EUIPO αποκαλύπτουν την παρουσία τοξικών ουσιών όπως μεθανόλη, υδράργυρος και φυτοφάρμακα σε παραποιημένα τρόφιμα και ποτά. Η επιχείρηση OPSON 2024 οδήγησε στην κατάσχεση 22.000 τόνων τροφίμων και 850.000 λίτρων ποτών αξίας 91 εκατ. ευρώ, αποκαλύπτοντας τη σοβαρότητα της απειλής.
Την ίδια στιγμή, οι γεωγραφικές ενδείξεις όπως ΠΟΠ, ΠΓΕ και ΕΠΙΠ αποτελούν πολύτιμο εργαλείο για την προστασία αυθεντικών προϊόντων και την ενίσχυση της εμπορικής τους αξίας. Πάνω από 3.600 προϊόντα φέρουν αυτή την πιστοποίηση, προσφέροντας εγγυήσεις ποιότητας που μπορούν να αξιοποιήσουν τα μίνι μάρκετ για να χτίσουν εμπιστοσύνη.
Οι καταναλωτές καλούνται να αγοράζουν από αξιόπιστα σημεία, να ελέγχουν ετικέτες και πιστοποιήσεις και να αποφεύγουν ύποπτα φθηνά προϊόντα. Η μικρή λιανική μπορεί να αξιοποιήσει εργαλεία αυθεντικότητας όπως QR codes και ολογράμματα για να ενισχύσει την αξιοπιστία της και να διαφοροποιηθεί στην αγορά. Τέλος, η καταπολέμηση της παραποίησης δεν είναι υπόθεση μόνο των αρχών. Το EUIPO συνεργάζεται με παραγωγούς, αστυνομικές αρχές και εμπόρους για να ενισχύσει την ασφάλεια των προϊόντων. Οι μικρές επιχειρήσεις καλούνται να εκπαιδευτούν, να ενημερώσουν το κοινό και να συμμετέχουν ενεργά στην προστασία της ευρωπαϊκής γαστρονομικής κληρονομιάς.
