Οι Έλληνες καταναλωτές φαίνεται ότι είναι ιδιαίτερα κινητικοί, όσον αφορά τις αγορές τους, καθώς επιλέγουν να αγοράζουν τρόφιμα από πολλά διαφορετικά σημεία πώλησης, σε πολλές και συχνές επισκέψεις. Παρ’ όλα αυτά, τα σουπερ μάρκετ υπερτερούν στο συνολικό καλάθι αγορών και στην εμπιστοσύνη των καταναλωτών.
Του Στέλιου Ασλανίδη
Το ΙΕΛΚΑ (Ινστιτούτο Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών) στην ετήσια πανελλήνια έρευνα καταναλωτών σουπερ μάρκετ, με δείγμα 2.000 άτομα, εξέτασε, ανάμεσα σε άλλα θέματα, και τις πολυκαναλικές τάσεις που παρουσιάζουν τα τελευταία χρόνια οι Έλληνες καταναλωτές στο πλαίσιο της προσαρμογής στην οικονομική ύφεση, αλλά και εξαιτίας άλλων παραγόντων.
Τα αποτελέσματα προσφέρουν ιδιαίτερα ενδιαφέροντα συμπεράσματα σε σχέση με τις καταναλωτικές συνήθειες των Ελλήνων, καθώς φαίνεται ότι ο Έλληνας καταναλωτής παρότι προσπαθεί να αξιοποιήσει προσφορές και εκπτώσεις από το σουπερ μάρκετ, παράλληλα επισκέπτεται σε σημαντικό βαθμό και άλλα σημεία πώλησης.
Όπως φαίνεται στο σχήμα 1 ο μέσος καταναλωτής:
Επισκέπτεται το σουπερ μάρκετ τρεις φορές ανά εβδομάδα ή περισσότερες. Μάλιστα η πλειοψηφία των καταναλωτών επιλέγει δύο ή περισσότερες αλυσίδες σουπερ μάρκετ για τις αγορές της. Μόλις το 9% επισκέπτεται μία φορά ή λιγότερο το σουπερμάρκετ ανά εβδομάδα. Πρόκειται για εξέλιξη που σχετίζεται με την ένταση των προσφορών και τα μικρότερα καλάθια ανά επίσκεψη, σε σχέση με το παρελθόν, κάτι που πρακτικά μεταφράζεται σε περισσότερες επισκέψεις.
Δεύτερο σημείο πώλησης τροφίμων με μεγάλη επισκεψιμότητα είναι ο φούρνος-αρτοπωλείο, με το 53% του κοινού να κάνει τουλάχιστον τρεις επισκέψεις ανά εβδομάδα, εξέλιξη που σχετίζεται με την καθημερινή ανάγκη προμήθειας ψωμιού (άλλωστε, ο φούρνος αποτελεί το κυρίαρχο κανάλι στην πώλησης άρτου), αλλά και με την εξέλιξη των αρτοπωλείων σε καταστήματα με νέα προϊόντα, με χαρακτηριστικό παράδειγμα τον καφέ.
Η λαϊκή αγορά καταγράφει περίπου μία επίσκεψη ανά εβδομάδα για την εβδομαδιαία αναπλήρωση φρούτων και λαχανικών, με το 78% του κοινού να κάνει τουλάχιστον μία επίσκεψη σε εβδομαδιαία βάση. Άλλωστε, η λαϊκή αγορά είναι το σημείο πώλησης με το μεγαλύτερο μερίδιο πωλήσεων σε προϊόντα φρούτων και λαχανικών.
Τα εξειδικευμένα σημεία πώλησης κρεοπωλείο-ιχθυοπωλείο-οπωροπωλείο λαμβάνουν επίσης μία επίσκεψη ανά εβδομάδα, με μόλις το 20% του κοινού να δηλώνει ότι δεν τα επισκέπτεται καθόλου.
Θα πρέπει, σε αυτό το σημείο, να σημειωθεί ότι η επισκεψιμότητα δεν μεταφράζεται και σε αξία καλαθιού, καθώς ο φούρνος-αρτοπωλείο μπορεί να έχει μεγαλύτερη επισκεψιμότητα από το κρεοπωλείο, αλλά κατά κανόνα έχει καλάθι χαμηλότερης αξίας.
H αγορά τροφίμων αποτελεί μια ιδιαίτερα πολύπλοκη διαδικασία και ο καταναλωτής είναι ιδιαίτερα κινητικός ανάμεσα σε διαφορετικά κανάλια, αγοράζοντας συγκεκριμένα προϊόντα από διαφορετικά σημεία πώλησης και επιλέγοντας, σε σημαντικό βαθμό, εξειδικευμένους πωλητές για συγκεκριμένες ομάδες προϊόντων.
Το μεγαλύτερο καλάθι ανά επίσκεψη καταγράφεται στο σουπερ μάρκετ, καθώς πρόκειται για το σημείο πώλησης που συγκεντρώνει το μεγαλύτερο εύρος προϊόντων, στο οποίο άλλωστε ο καταναλωτής μπορεί να βρει και τα προϊόντα των ανταγωνιστικών καναλιών.
Τα παραπάνω στοιχεία δείχνουν ότι η αγορά τροφίμων αποτελεί μια ιδιαίτερα πολύπλοκη διαδικασία και ο καταναλωτής είναι ιδιαίτερα κινητικός ανάμεσα σε διαφορετικά κανάλια, αγοράζοντας συγκεκριμένα προϊόντα από διαφορετικά σημεία πώλησης και επιλέγοντας, σε σημαντικό βαθμό, εξειδικευμένους πωλητές για συγκεκριμένες ομάδες προϊόντων.
Χαρακτηριστικό είναι ότι, (όπως φαίνεται στο σχήμα 2), η κατανομή των επισκέψεων είναι ιδιαίτερα κατακερματισμένη, με το σουπερ μάρκετ να έχει το 36% (το οποίο «σπάει» περαιτέρω σε διαφορετικά καταστήματα), ο φούρνος το 34%, η λαϊκή αγορά το 14% και το εξειδικευμένο κατάστημα, το κρεοπωλείο, το ιχθυοπωλείο και το οπωροπωλείο το 16%.
Σημειωτέον, ότι σε αυτά τα σημεία πώλησης δεν περιλαμβάνεται το κανάλι του διαδικτύου, το οποίο μπορεί ακόμα στην Ελλάδα να έχει χαμηλά ποσοστά πωλήσεων, αλλά στο εξωτερικό αποτελεί το κανάλι πώλησης με τους μεγαλύτερους ρυθμούς ανάπτυξης.
Η ανάλυση των αιτιών που πραγματοποιούνται οι επισκέψεις στο σουπερ μάρκετ είναι ενδεικτική για την κατανόηση αυτής της συμπεριφοράς.
