Ψυχρή η πρώτη αντίδραση των καταναλωτών

Κάθε άλλο παρά θετική ήταν η πρώτη αντίδραση των καταναλωτών στο «καλάθι του νοικοκυριού», αφού μόλις το 22% των ερωτηθέντων σε σχετική έρευνα του ΙΕΛΚΑ απάντησε ότι βλέπει θετικά το νέο μέτρο της κυβέρνησης. Συγκεκριμένα, τα στοιχεία του ΙΕΛΚΑ για το πρώτο δεκαήμερο της λειτουργίας αυτής της πρωτοβουλίας έδειξαν ότι μόνο το 22% δηλώνει ότι είναι μια θετική πρωτοβουλία (το ποσοστό αυτό αυξάνεται σε 30% όσων έχουν αγοράσει από το καλάθι), αλλά συγχρόνως το 56% δηλώνει ότι πρέπει να ενταχθούν και άλλοι κωδικοί στο καλάθι. Το 51% δηλώνει ότι απαιτείται πολύς χρόνος προκειμένου να κάνει τις αγορές του, κάτι το οποίο είναι μια πραγματικότητα που ήδη καταγραφόταν στο παρελθόν για τους καταναλωτές που κυνηγούν τις προσφορές.

Από εκεί και πέρα πάντως, η έρευνα κατέγραψε ότι το 39% του κοινού δηλώνει ότι αγόρασε έστω μία φορά κάποιο προϊόν από το καλάθι. Το 15% έχει πραγματοποιήσει μία επίσκεψη, το 11% δύο επισκέψεις, το 7% τρεις επισκέψεις και το υπόλοιπο 6% τέσσερις επισκέψεις ή περισσότερες. Τα στοιχεία της έρευνας δείχνουν ότι αν και η πλειονότητα του κοινού δεν έχει αγοράσει κάποιο προϊόν από το καλάθι, ένα αρκετά μεγάλο ποσοστό έχει προσεγγίσει τουλάχιστον δοκιμαστικά την πρωτοβουλία τις πρώτες 7-10 ημέρες που υλοποιείται.

Το κοινό που επέλεξε τις πρώτες 7-10 ημέρες της πρωτοβουλίας να αγοράσει κάποιο ή κάποια από τα προϊόντα από το «καλάθι του νοικοκυριού» έχει 12% χαμηλότερη εβδομαδιαία δαπάνη στο σουπερμάρκετ, 81,65 ευρώ έναντι 93,35 ευρώ του συνόλου. Σύμφωνα με την έρευνα, αυτό αποδίδεται στην τάση το καλάθι επιλέγεται κυρίως από καταναλωτές με μεγαλύτερη εισοδηματική ανάγκη, οι οποίοι έχουν χαμηλότερες δαπάνες στο σούπερ μάρκετ. Ωστόσο, σημειώνεται ότι δεν υπάρχουν ακόμα επαρκή στοιχεία που να υποστηρίζουν σχέση αιτίου-αιτιατού ανάμεσα στη χρήση του καλαθιού και τη μειωμένη εβδομαδιαία δαπάνη, κάτι που ενδεχομένως να προκύψει σε επόμενα ευρήματα μελετών. Παρά τις μικρές διαφορές, η διείσδυση του καλαθιού φαίνεται προς το παρόν να είναι μεγαλύτερη στην Αττική (42%) έναντι της Θεσσαλονίκης (38%) και της υπόλοιπης Ελλάδας (37%).

Όσον αφορά τις αγοραστικές τάσεις, ποσοστό 18% του κοινού επισκέφθηκε κάποιο κατάστημα σούπερ μάρκετ διαφορετικό από το συνηθισμένο του, προκειμένου να βρει προϊόντα από το «καλάθι του νοικοκυριού», και σύμφωνα με την έρευνα, η κινητικότητα του καταναλωτικού κοινού το επόμενο διάστημα αναμένεται να ενταθεί.

Σκεπτικοί οι επαγγελματίες της μικρής λιανικής

Τα μίνι μάρκετ και τα υπόλοιπα καταστήματα της μικρής λιανικής έχουν τη δυνατότητα να συμμετάσχουν στη νέα πρωτοβουλία, αλλά σε πρώτη φάση, οι επαγγελματίες του κλάδου εμφανίζονται σκεπτικοί για τις δυσκολίες του εγχειρήματος, αλλά και για την απόδοσή του. Με βάση το ρεπορτάζ του περιοδικού «Mini Market & Μικρή Λιανική», οι περισσότεροι δεν έχουν πειστεί από το μέγεθος της αλλαγής στα σούπερ μάρκετ, τα οποία και φαίνεται σε πολλές περιπτώσεις να προωθούν τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας και όχι να μειώνουν τις τιμές σε ανταγωνιστικά προϊόντα για τα μίνι μάρκετ. Με δεδομένο δε ότι χρειάζεται εβδομαδιαία υποχρεωτική διαδικασία για τη συμμετοχή στο «καλάθι του νοικοκυριού», οι αποτρεπτικοί παράγοντες είναι περισσότεροι, αφού το όφελος δεν μοιάζει ιδιαίτερα μεγάλο σε αυτή τη φάση. Κι αυτό γιατί και οι καταναλωτές δεν φαίνεται να ψάχνουν ακόμη σε ιδιαίτερο βαθμό τα εν λόγω προϊόντα, ειδικά στα καταστήματα της μικρής λιανικής.

Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι οι δύο νέοι ανταγωνιστές των μίνι μάρκετ, τα e-food market και Wolt Market, έκαναν το βήμα και συμμετέχουν στο «καλάθι του νοικοκυριού», παρότι δεν ήταν υποχρεωτικό για τα ηλεκτρονικά καταστήματα της μικρής λιανικής.

Κώστας Ξανθόπουλος
«Κερδισμένα τα σούπερ μάρκετ»
Ο Κώστας Ξανθόπουλος διαθέτει μεγάλη εμπειρία στην αγορά και είναι ιδιοκτήτης του μίνι μάρκετ «Διαδρομές», επί της οδού Ακριτών στην Καλογρέζα εδώ και πάνω από μία δεκαετία. Η άποψή του για το «καλάθι του νοικοκυριού» είναι λοιπόν ξεκάθαρη και θεωρεί ότι οδηγεί σε αθέμιτο ανταγωνισμό. «Οι τιμές έχουν εκτοξευθεί σε όλα τα προϊόντα και εμείς στα μίνι μάρκετ δεν μπορούμε να τα αγοράζουμε στις τιμές των σούπερ μάρκετ. Ακόμη κι εγώ που ασχολούμαι και με τη χονδρική πώληση, δεν έχω πρόσβαση στις ανταγωνιστικές τιμές που έχουν τα σούπερ μάρκετ. Με το καλάθι του νοικοκυριού όμως, πολλοί καταναλωτές ψάχνουν πιο φθηνά προϊόντα, που εμείς δεν έχουμε τη δυνατότητα να τους προσφέρουμε», ανέφερε χαρακτηριστικά στο περιοδικό «Mini Market & Μικρή Λιανική».