6. Η μανία με τα κοινωνικά δίκτυα
Τα social media όλο και πιο έντονα διαμορφώνουν τις επιλογές του καταναλωτικού κοινού, με τις αγορές τροφίμων, τη μαγειρική και την κατανάλωση να συνδέονται με το Ιnternet όλο και περισσότερο. Το 39% του κοινού (σχήμα 7) μαγειρεύει σήμερα, έχοντας δίπλα του ανοιχτό το κινητό, για να βλέπει συνταγές, ενώ το 22% ζητά ενεργά συμβουλές, μέσω των social media. Πλέον, η νοικοκυρά του σπιτιού δεν μαγειρεύει μόνο για την οικογένεια, αλλά και για έναν ευρύτερο κύκλο, με το 40% των ερωτώμενων να δηλώνουν ότι έχουν ανεβάσει φωτογραφία με το φαγητό τους στο διαδίκτυο. Οι influencers αναμένεται ότι θα αποκτήσουν πιο ενεργό ρόλο και θα επηρεάζουν περισσότερο τις εξελίξεις. Η ταχύτητα διάδοσης πληροφοριών κι υιοθέτησης τάσεων γίνεται όλο και πιο γρήγορη, δημιουργώντας την ανάγκη στις επιχειρήσεις να ακολουθούν σε αυτό τον ρυθμό και, κυρίως, να έχουν παρουσία σε αυτά τα μέσα.
7. Κλιματική αλλαγή και βιώσιμη ανάπτυξη
Η κλιματική αλλαγή και το ολοένα εντονότερο ενδιαφέρον του κοινού για το περιβάλλον αναμένεται να επηρεάσουν σημαντικά τον τρόπο λειτουργίας των επιχειρήσεων. Οι καταναλωτές γίνονται όλο και πιο απαιτητικοί και κριτικοί σε σχέση με τη λειτουργία των επιχειρήσεων. Τα ποσοστά είναι συγκρίσιμα σε Ελλάδα κι εξωτερικό, σε σχέση με την πρόθεση αγοράς από επιχειρήσεις που λειτουργούν με ηθικό και φιλικό προς το περιβάλλον τρόπο. Συγκεκριμένα, η πρόθεση αγοράς με κριτήριο την ειλικρίνεια και διαφάνεια των επιχειρήσεων για τον τρόπο λειτουργίας τους καταγράφεται σε ποσοστό 74% στην Ελλάδα έναντι 80% στις ΗΠΑ. Τέλος, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι οι παραπάνω τάσεις λειτουργούν μέσα στο οικονομικό περιβάλλον στο οποίο καλούνται να αγοράσουν οι πολίτες.
Από τη μία πλευρά ο καταναλωτής προσπαθεί να ακολουθήσει μία συγκεκριμένη, πιο υγιεινή διατροφή, από την άλλη πλευρά προσπαθεί να εξισορροπήσει τις επιλογές του με το εισόδημα που διαθέτει. Αξιοσημείωτο είναι ότι μία μειοψηφική, ωστόσο σημαντική, μερίδα του κοινού, περί το 40%, είναι διατεθειμένη ακόμα και να πληρώσει υψηλότερη τιμή για προϊόντα που έχουν παραχθεί με προδιαγραφές και διαδικασίες πιο φιλικές προς το περιβάλλον. Πάντα θα υπάρχει μία ευαίσθητη ισορροπία ανάμεσα στα «θέλω» του καταναλωτή και στις δυνατότητες προσφοράς από τις επιχειρήσεις. Οι οργανισμοί που θα καταφέρουν να λειτουργήσουν κοντά σε αυτή τη λεπτή γραμμή θα είναι και αυτοί που θα κυριαρχήσουν την επόμενη δεκαετία.
Για πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια, η πλειοψηφία των καταναλωτών αγοράζει τρόφιμα με βασικό κριτήριο την ποιότητα και δευτερευόντως τα χρήματα.
Αναδεικνύεται Νο1 κριτήριο η ποιότητα
Μία ακόμη τάση που καταγράφεται τον τελευταίο καιρό στα καταστήματα και τις αγορές στα σούπερ μάρκετ και τη μικρή λιανική αφορά την ποιότητα των προϊόντων, με όλο και περισσότερους καταναλωτές να τη θεωρούν Νο1 κριτήριο για τις αγορές τους. Η σχετική έρευνα του ΙΕΛΚΑ καταγράφει την επιστροφή του καταναλωτικού κοινού στην ποιότητα, ως βασικό κριτήριο επιλογής προϊόντων. Με δείγμα 2.000 άτομα και εξετάζοντας ανάμεσα σε άλλα θέματα την αγοραστική εμπειρία στις μεγάλες αλυσίδες σούπερ μάρκετ, η έρευνα αναδεικνύει την αλλαγή στην πολύπλοκη σχέση που έχει αναπτυχθεί ανάμεσα στην ποιότητα και την τιμή, λόγω και της οικονομική κρίσης.
Όπως φαίνεται στο σχήμα 1, οι καταναλωτές τα τελευταία χρόνια αξιολογούν όλο και πιο θετικά την παρεχόμενη αξία σε σχέση με την τιμή που λαμβάνουν στις αγορές τους από τις μεγάλες αλυσίδες σούπερ μάρκετ. Η παρεχόμενη αξία (Value for Money) εμφανίζεται κυρίως με την αγοραστική εμπειρία και τα επώνυμα, ποιοτικά κι ασφαλή προϊόντα, αλλά και τη γενικότερη συμβολή του κλάδου στη ζωή του καταναλωτή (π.χ. εταιρική κοινωνική ευθύνη, δημιουργία θέσεων εργασίας, υποστήριξη της ελληνικής οικονομίας κ.λπ.). Παράλληλα, τα αποτελέσματα της έρευνας δείχνουν ότι για πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια η πλειοψηφία των καταναλωτών αγοράζει τρόφιμα με βασικό κριτήριο την ποιότητα και δευτερευόντως τα χρήματα που δίνει. Καταναλωτικές τάσεις
Όπως φαίνεται στο σχήμα 2, για πρώτη φορά η αξία, δηλαδή το value for money (σχέση αξίας-τιμής), που απολαμβάνει ο καταναλωτής διαμορφώνεται πρωτευόντως από την ποιότητα και δευτερευόντως από την τιμή. Οι μεγάλες αλυσίδες σούπερ μάρκετ, άλλωστε, έχουν προσαρμοστεί σε αυτή την τάση, προσπαθώντας να παρέχουν πρώτον υψηλή ποιότητα για τον καταναλωτή και δεύτερον εναλλακτικές προϊοντικές επιλογές, μέσω αύξησης της ποικιλίας των γνωστών επωνύμων προϊόντων, αλλά και των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας. Ταυτόχρονα, μέσω της διατήρησης των προσφορών και προωθητικών ενεργειών, παρέχουν στον καταναλωτή τα εργαλεία για τη διαχείριση των χρημάτων που δαπανά. Καταναλωτικές τάσεις
Το πλεονέκτημα του σούπερ μάρκετ, συγκριτικά με άλλα κανάλια πώλησης, στο να προσφέρει στον καταναλωτή αυτό που ζητάει φαίνεται από το ότι το 80% των καταναλωτών θεωρεί ότι στα σούπερ μάρκετ βρίσκει περισσότερες προσφορές κι εκπτώσεις, σε σχέση με άλλα καταστήματα. Καταναλωτικές τάσεις
