Ανακατατάξεις στα σούπερ μάρκετ. Σημαντικές αλλαγές καταγράφονται για μία ακόμα φορά στον κλάδο των σούπερ μάρκετ, ο οποίος επηρεάζει αρκετά και τη μικρή λιανική. Νέα καταστήματα, καινοτομίες, online πωλήσεις, αλλά και εξαγορές και συγχωνεύσεις διαμορφώνουν μία νέα εικόνα στην ελληνική αγορά.

Του Στέλιου Ασλανίδη

Φουντώνει ο ανταγωνισμός και για τη μικρή λιανική

Tα σούπερ μάρκετ κερδίζουν σταθερά μερίδια από τη μικρή λιανική, με τις πωλήσεις τους να αυξάνονται διαρκώς τα τελευταία χρόνια και εις βάρος των εξειδικευμένων καταστημάτων τροφίμων, όπως τα παντοπωλεία, αλλά και τα μίνι μάρκετ. Ειδικά σε ό,τι αφορά στα τρόφιμα, τα σούπερ μάρκετ έχουν κυριαρχήσει στον ανταγωνισμό, με το ποσοστό τους να ανέρχεται πια στο 50% των πωλήσεων, την ώρα που οι δείκτες είναι αρνητικοί για τα εξειδικευμένα καταστήματα σε ένα διάστημα δεκαετίας. Κατά την περίοδο αυτή, συγκεκριμένες αλυσίδες σούπερ μάρκετ έχουν επικρατήσει στην αγορά, απορροφώντας και μικρότερα καταστήματα και επενδύοντας στην επέκτασή τους σε όλη την Ελλάδα. Ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια, έχει σημειωθεί μία σειρά από εξαγορές και συγχωνεύσεις, οι οποίες και ενίσχυσαν περαιτέρω τους μεγάλους παίκτες της ελληνικής αγοράς.

Αγγίζουν τα 10 δισεκατομμύρια ευρώ οι πωλήσεις των σούπερ μάρκετ στην Ελλάδα, οι οποίες και εμφανίζονται σημαντικά αυξημένες τα τελευταία χρόνια.

Τα κυρίαρχα σούπερ μάρκετ στην Ελλάδα

Ο Σκλαβενίτης, τα ΑΒ Βασιλόπουλος, ο Μασούτης, η Μετρό και η ΠΕΝΤΕ με τα σούπερ μάρκετ Γαλαξίας είναι πλέον οι κυρίαρχες αλυσίδες στην ελληνική αγορά, διαθέτοντας τα μεγαλύτερα μερίδια και παρουσιάζοντας κέρδη τα τελευταία χρόνια. Σύμφωνα με σχετική ανάλυση από το «Πανόραμα των Ελληνικών Σούπερ Μάρκετ 2021», όπου εξετάζονται τα βασικά οικονομικά μεγέθη των 10 μεγαλύτερων σε πωλήσεις εταιρειών του κλάδου, λαμβάνοντας υπόψη και τους ενοποιημένους ισολογισμούς όσων εξ αυτών δημοσιεύουν, τις υψηλότερες πωλήσεις -αλλά και τη μεγαλύτερη αύξηση στον κλάδο- καταγράφει ο όμιλος Ελληνικές Υπεραγορές Σκλαβενίτης, με 3,79 δις ευρώ, με αύξηση κατά 15,59% και επιπλέον 511,46 εκατ. ευρώ σε σχέση με το 2019. Πρόκειται για ένα πραγματικά τεράστιο ποσό, που αντιστοιχεί σε πωλήσεις υψηλότερες της 5ης επιχείρησης του δείγματος.

Στη δεύτερη θέση βάσει κύκλου εργασιών βρίσκεται ο όμιλος ΑΒ Βασιλόπουλος, με 2,02 δις ευρώ και αύξηση κατά 3,76% σε σχέση με το 2019 (ύστερα από 2 έτη μικρών μειώσεων), προσθέτοντας στο συνολικό του τζίρο 70,20 εκατ. ευρώ. Στην τρίτη θέση βρίσκεται η Μετρό, με σημαντική αύξηση πωλήσεων κατά 6,00%, φτάνοντας τα 1,36 δις ευρώ. Ακολουθεί η Διαμαντής Μασούτης, με 882,47 εκατ. ευρώ και μεγάλη αύξηση κατά 6,34%. 

Ρεκόρ πωλήσεων εν μέσω κορωνοϊού

Τα στοιχεία δείχνουν επίσης ότι οι 34 υπό μελέτη επιχειρήσεις κατέγραψαν πωλήσεις αξίας 9,98 δις ευρώ, αυξημένες κατά 868,77 εκατ. ευρώ ή 9,54% σε σχέση με τα 9,11 δις ευρώ του 2019. Αξίζει να σημειωθεί ότι αυτή είναι η τέταρτη συνεχόμενη χρονιά σημαντικής αύξησης. Συνολικά, αυτή την τετραετία η αύξηση ξεπερνά το 28% και αντιπροσωπεύει επιπλέον ποσό ύψους 2,19 δισ. ευρώ, κάτι που αποδίδεται σε τρεις παράγοντες: στην πανδημία covid-19 και στα επακόλουθα lockdown, στην ολοκλήρωση της επαναλειτουργίας του δικτύου καταστημάτων της Μαρινόπουλος, αλλά και στην οργανική ανάπτυξη του κλάδου. Σε κάθε περίπτωση, δεν πρέπει να υποβαθμίζεται η επίδραση της πανδημίας.

Η καταγραφόμενη συνολική αύξηση της δαπάνης των νοικοκυριών σε είδη παντοπωλείου για το 2020 (3,70%, σύμφωνα με το ΙΕΛΚΑ) οφείλεται κυρίως στα lockdown της εξεταζόμενης χρονιάς, στις «αγορές πανικού» της άνοιξης του 2020 και στο κλείσιμο της εστίασης για μεγάλα χρονικά διαστήματα. Θα πρέπει, τέλος, να σημειωθεί και η αλματώδης αύξηση των online πωλήσεων του κλάδου, η οποία, σύμφωνα με τα στοιχεία της Convert Group, ήταν 260% σε σχέση με το 2019, διαμορφώνοντας τζίρο ύψους 163,30 εκατ. ευρώ.

Αθροιστικά, δε, οι 10 μεγαλύτεροι όμιλοι και εταιρείες παρουσίασαν το 2020 εντυπωσιακή αύξηση στα κέρδη σε σχέση με το 2019. Συνολικά οι 10 μεγαλύτεροι οργανισμοί του κλάδου εμφάνισαν το 2020 καθαρά αποτελέσματα προ φόρων (κέρδη) 171,73 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 167,56% σε σχέση με τα 64,18 εκατ. ευρώ του 2019. Ως εκ τούτου, ο δείκτης καθαρής κερδοφορίας των 10 μεγαλύτερων ομίλων και εταιρειών διαμορφώθηκε στο 1,76% έναντι 0,72% το 2019. H καθαρή κερδοφορία για το σύνολο των 34 υπό εξέταση επιχειρήσεων το 2020 είναι λίγο υψηλότερη, αλλά παρουσιάζει μικρότερη ποσοστιαία μεταβολή, λόγω της επίδρασης των μεγεθών των μεγαλύτερων εταιρειών.

Συγκεκριμένα, τα καθαρά αποτελέσματα εμφανίζονται αυξημένα κατά 113,60%, από 89,36 εκατ. ευρώ σε 190,87 εκατ. ευρώ. Το καθαρό περιθώριο κέρδους επομένως διαμορφώθηκε σε 1,91% έναντι 0,98% το 2019.