Νέα μέτρα λόγω ενεργειακής κρίσης και Ουκρανίας. Ετοιμάζεται πακέτο μέτρων ενεργειακής αναβάθμισης – στήριξης επιχειρήσεων

Τoυ Στέφανου Παπαπολυμέρου

Aύξηση της επιδότησης των λογαριασμών ρεύματος των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, στο 75% του αυξημένου κόστους έναντι του 50% που ισχύει σήμερα, παράλληλα με σειρά προγραμμάτων ενεργειακής αναβάθμισης, ετοιμάζεται από την κυβέρνηση, με την έγκριση και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Τα παραπάνω ανέφερε, μεταξύ άλλων, ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας, συμμετέχοντας σε συνεδρίαση του Διοικητικού Συμβουλίου του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών, με κεντρικό ζήτημα της συνεδρίασης τις υπέρογκες αυξήσεις του κόστους ενέργειας που πλήττουν βάναυσα την επιχειρηματικότητα και τη βιωσιμότητα των μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων, καθώς και τη λήψη των αναγκαίων μέτρων, προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι συνέπειες.

Αναλυτικότερα, ενώπιον των ανεξέλεγκτων καταστάσεων που δημιουργούσε η ένταση στην Ουκρανία, ήδη πριν από την έναρξη των πολεμικών επιχειρήσεων, ειδικά στα θέματα των τιμών της ενέργειας, ο υπουργός προανήγγειλε την πρόθεση της κυβέρνησης να αυξήσει την επιδότηση στους λογαριασμούς ρεύματος των επιχειρήσεων στο 75% του αυξημένου κόστους έναντι του 50% που ισχύει σήμερα και σημείωσε πως έχει σταλεί ήδη σχετικό αίτημα στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και εφόσον εγκριθεί η αύξηση της επιδότησης θα αφορά κλάδους που έχουν υψηλή εξάρτηση από την ενέργεια. Όπως είπε, η Ελλάδα είναι η πρώτη ευρωπαϊκή χώρα που ζήτησε και πήρε έγκριση από την Κομισιόν για οριζόντια επιδότηση των επιχειρήσεων.

Προγράμματα ενεργειακής αναβάθμισης

Πέραν των επιδοτήσεων των λογαριασμών, ο κ. Σκρέκας προανήγγειλε την ενεργοποίηση, εντός του πρώτου εξαμήνου του έτους, τριών προγραμμάτων ενεργειακής αναβάθμισης των επιχειρήσεων και συγκεκριμένα:

  • «Εξοικονομώ» για μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, που θα χρηματοδοτεί την ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων, καθώς και την αντικατάσταση συστημάτων ψύξης και θέρμανσης για να καταναλώνουν λιγότερη ενέργεια. Για το πρόγραμμα αυτό θα αντληθούν 400 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης.
  • Διευκόλυνση της εγκατάστασης φωτοβολταϊκών στις στέγες επιχειρήσεων ή και σε όμορα οικόπεδα, προκειμένου να εξασφαλίζεται ενεργειακή αυτάρκεια σε συνδυασμό με την εγκατάσταση συστημάτων αποθήκευσης. Μάλιστα, ο υπουργός είπε ότι η συμμετοχή στο συγκεκριμένο πρόγραμμα θα γίνει μέσω πλατφόρμας του ΔΕΔΔΗΕ και θα αφορά ακόμη και περιοχές με κορεσμένα δίκτυα, αλλά αποκλειστικά για την ένταξη των φωτοβολταϊκών των επιχειρήσεων.
  • Αντικατάσταση παλαιών air condition σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις για την αναβάθμιση των συστημάτων θέρμανσης και ψύξης, αλλά όχι για την ενεργειακή αναβάθμιση της παραγωγικής διαδικασίας και μόνο για εξοικονόμηση ηλεκτρικής ενέργειας και για μείωση του ενεργειακού κόστους. Πρόγραμμα για την παραγωγική διαδικασία, όπως είπε ο υπουργός, επεξεργάζεται το υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων.
Έχει κατατεθεί αίτημα για να υπάρξει επιδότηση στους λογαριασμούς ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου των επιχειρήσεων.

Αίτημα για ευρωπαϊκό μηχανισμό στήριξης

Εν τω μεταξύ, επιστολή με τις προτάσεις της ελληνικής κυβέρνησης για την αντιμετώπιση της διεθνούς ενεργειακής κρίσης, σε συνέχεια της πρότασης του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στις 24 Φεβρουαρίου, απέστειλε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστας Σκρέκας, στους αρμόδιους παράγοντες των θεσμικών οργάνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, προτείνοντας τη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού Μηχανισμού Αλληλεγγύης για την ενεργειακή κρίση – EU Energy Crisis Solidarity Facility (ECSF).

Όπως τονίζει, η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να προχωρήσει συλλογικά και αποφασιστικά στη λήψη έκτακτων μέτρων για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων από τις μεγάλες ανατιμήσεις στο κόστος ενέργειας σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Ο σκοπός του ευρωπαϊκού Μηχανισμού Αλληλεγγύης είναι να στηρίξει τους Ευρωπαίους καταναλωτές, ιδίως τους πιο ευάλωτους και να περιορίσει την επιβάρυνση των οικονομιών των κρατών-μελών από την ενεργειακή κρίση, η οποία εντείνεται από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Οι εν λόγω προτάσεις συζητήθηκαν σε έκτακτη σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, τη Δευτέρα 28 Φεβρουαρίου, στις Βρυξέλλες και μεταξύ άλλων προτείνονται τα εξής:

  • Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων θα δημιουργήσει έναν Μηχανισμό Αλληλεγγύης για την ενεργειακή κρίση, βάσει του οποίου τα κράτη-μέλη θα έχουν τη δυνατότητα λήψης χαμηλότοκων δανείων για τη χρηματοδότηση μέτρων αντιστάθμισης των επιπτώσεων από τις υψηλές τιμές ενέργειας.
  • Το ύψος της χρηματοδότησης θα καθορίζεται από την κατανάλωση ενέργειας ή από τα ετήσια έσοδα των πλειστηριασμών δικαιωμάτων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου του κάθε κράτους-μέλους και τα δάνεια δεν θα υπολογίζονται στο έλλειμμα και το δημόσιο χρέος του.
  • Η αποπληρωμή των δανείων θα γίνεται σε μία περίοδο 12 έως 15 ετών με τη λήψη μέτρων που θα αποφασίζει το κάθε κράτος-μέλος. Στα μέτρα θα μπορούσαν να συμπεριληφθούν τα μελλοντικά έσοδα από πλειστηριασμούς δικαιωμάτων ρύπων και η επιβολή εισφοράς στην κατανάλωση ενέργειας.

Μεταξύ των δυνατοτήτων αξιοποίησης των δανείων τα κράτη-μέλη θα έχουν τις εξής επιλογές:

  • Να επιδοτήσουν τους λογαριασμούς ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου των νοικοκυριών, με προτεραιότητα στους οικονομικά ασθενέστερους και εφαρμόζοντας κοινωνικά κριτήρια.
  • Να επιδοτήσουν τους λογαριασμούς ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου των επιχειρήσεων, με έναν ενιαίο τρόπο.
  • Να παρέχουν φθηνά κεφάλαια στις επιχειρήσεις, ιδιαίτερα σε εκείνες που είναι περισσότερο ευάλωτες λόγω των κυρώσεων εναντίον της Ρωσίας και του πολέμου στην Ουκρανία.
  • Να παρέχουν χαμηλότοκα δάνεια στις επιχειρήσεις για τη χρηματοδότηση συμβολαίων αντιστάθμισης των υψηλών τιμών με προμηθευτές ενέργειας.
  • Να αυξήσουν τις επιχορηγήσεις για έργα ενεργειακής αποδοτικότητας, ΑΠΕ και διαφοροποίησης του ενεργειακού μείγματος.