Αλμυρά Snacks. Τα αλμυρά snacks αποτέλεσαν μια από τις πιο ανθεκτικές κατηγορίες προϊόντων για το κανάλι της μικρής λιανικής εν μέσω πανδημίας. Το καταναλωτικό κοινό αύξησε σημαντικά τις αγορές του σε πατατάκια, γαριδάκια και κριτσίνια, προτιμώντας μίνι μάρκετ και περίπτερα για τις εν λόγω αγορές.

Της Ελένης Σαραντάκη

Σε άνοδο οι πωλήσεις και στην Ελλάδα

Παρά το γεγονός ότι η πανδημία ανέτρεψε τα δεδομένα, ασκώντας σημαντικές πιέσεις σε αρκετά καταστήματα της μικρής λιανικής, συγκεκριμένες κατηγορίες προϊόντων, όπως τα αλμυρά snacks, διατήρησαν την ανθεκτικότητά τους, αποτελώντας κωδικούς ζωτικής σημασίας για τα μίνι μάρκετ και τα περίπτερα. Πατατάκια, γαριδάκια, κράκερς και συναφή προϊόντα είναι αυτά που κράτησαν στο διάστημα αυτό «όρθια» τη μικρή λιανική, ώστε να μπορέσει να αντεπεξέλθει στις μεγάλες πιέσεις που ασκεί το κανάλι του σούπερ μάρκετ. Εν μέσω κορωνοϊού, οι μεγάλες αλυσίδες ευνοήθηκαν, πετυχαίνοντας τζίρους «μαμούθ», αλλά οι Έλληνες καταναλωτές εξακολούθησαν να αγοράζουν snacks από τα μικρότερα καταστήματα της γειτονιάς τους. Είναι χαρακτηριστικό ότι το μεγαλύτερο ποσοστό των πωλήσεων των αλμυρών snacks πραγματοποιείται από τους επαγγελματίες της μικρής λιανικής, όπως άλλωστε δείχνουν και τα στοιχεία της αγοράς τα τελευταία χρόνια.

Σχετικές έρευνες έχουν δείξει ότι οι πωλήσεις των 25 βασικότερων κατηγοριών προϊόντων πρώτης ανάγκης που έγιναν στο κανάλι της μικρής λιανικής διαμορφώθηκαν σε 1,06 δισ. ευρώ, αποτελώντας το 40% του συνολικού τζίρου αυτών των προϊόντων. Αν και σε σύγκριση με το 2018 έχουν χαθεί περίπου 8 εκατ. ευρώ από τα καταστήματα της μικρής λιανικής, τα αλμυρά snacks αποτελούν προνομιακό πεδίο, αφού οι πωλήσεις τους δεν απέχουν ιδιαίτερα από αυτές των μεγάλων αλυσίδων. Παρότι οι μεγάλοι παίκτες του οργανωμένου λιανεμπορίου τροφίμων επενδύουν εκατομμύρια σε ηλεκτρονικά καταστήματα και πραγματοποιούν «απειλητικά ανοίγματα» στις γειτονιές, το 2019 οι πωλήσεις των snacks διαμορφώθηκαν στη μικρή λιανική στα 442 εκατ. ευρώ, φανερώνοντας ότι η διείσδυσή τους παραμένει υψηλή στις αγοραστικές συνήθειες των ελληνικών νοικοκυριών. Τα αλμυρά snacks, μάλιστα, αναμένεται να αποτελέσουν κατηγορία που θα συνεχίσει την ανοδική της πορεία στο μέλλον, καθώς είναι πλέον συνώνυμη με τις σύγχρονες διατροφικές τάσεις, που απαιτούν πολλά μικρά γεύματα. Στο εννεάμηνο Ιανουαρίου – Σεπτεμβρίου 2019, μάλιστα, η αξία πωλήσεων της εν λόγω κατηγορίας ενισχύθηκε κατά 4,5%, και του όγκου πωλήσεων κατά 6,6%, σε σύγκριση με το αντίστοιχο εννεάμηνο του 2018. Αξίζει δε να σημειωθεί ότι ένα πολύ μεγάλο μέρος των πωλήσεων δεν πραγματοποιήθηκε στα σούπερ μάρκετ, αλλά στα μικρά σημεία πώλησης, όπως είναι τα περίπτερα, τα μίνι μάρκετ και τα καταστήματα ψιλικών. Ανάλογη είναι κι η κατάσταση που παρατηρήθηκε στην αγορά εν μέσω πανδημίας, με την καραντίνα να «απογειώνει» τις πωλήσεις στα αλμυρά snacks στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Εκτιμάται ότι ο παγκόσμιος τζίρος της αγοράς των snacks υπερβαίνει τα 115 δισ. δολάρια και προβλέπεται ότι το 2021 θα ξεπεράσει τα 133 δισ. δολάρια.

Πέρα από τις νέες διατροφικές συνήθειες που έχει υιοθετήσει ένα σημαντικό ποσοστό των εγχώριων καταναλωτών, η πανδημία, και κυρίως ο περιορισμός κατ’ οίκον, ευνοούν τις πωλήσεις των αλμυρών snacks.

Αυξημένη κατανάλωση λόγω πανδημίας

Πέρα από τις νέες διατροφικές συνήθειες που έχει υιοθετήσει ένα σημαντικό ποσοστό των εγχώριων καταναλωτών, η πανδημία, και κυρίως ο περιορισμός κατ’ οίκον, ευνοούν τις πωλήσεις των αλμυρών snacks. Πολλοί είναι οι καταναλωτές που, εξαιτίας της μακρόχρονης παραμονής τους στο σπίτι, θεωρούν ως μόνη διέξοδο την επίσκεψή τους στο μίνι μάρκετ της γειτονιάς, προκειμένου να προμηθευτούν προϊόντα που θα τους κάνουν να αισθανθούν καλύτερα. Ο επαγγελματίας της μικρής λιανικής, άλλωστε, γνωρίζει ότι οι πωλήσεις σε πατατάκια, γαριδάκια κι άλλα αλμυρά snacks ενισχύονται από τις παρορμητικές αγορές κι εξαρτώνται από την ψυχολογία των καταναλωτών. Πρόσφατη παγκόσμια έρευνα έδειξε ότι η συμπεριφορά, το συναίσθημα κι οι καθημερινές συνήθειες των καταναλωτών αναφορικά με τα τρόφιμα αναδιαμορφώθηκαν από τον Covid-19. Οι εγχώριοι καταναλωτές έδειξαν τον προηγούμενο χρόνο ξεκάθαρη στροφή στα snacks και ξόδεψαν περίπου 70 εκατ. ευρώ στα σούπερ μάρκετ σε πατατάκια και γαριδάκια. Ο αριθμός αυτός διπλασιάζεται, αν υπολογιστεί κι ο τζίρος της μικρής λιανικής στη συγκεκριμένη κατηγορία τροφίμων. Οι λόγοι που «ανθίζουν» οι πωλήσεις των προϊόντων που ανήκουν στην ευρύτερη κατηγορία καταγράφηκαν πρόσφατα από τη Mondeléz International, η οποία δίνει μια σαφή εικόνα για την αυξημένη ζήτηση που επικρατεί στην αγορά.

Η τηλεργασία «απογειώνει» τη ζήτηση για αλμυρά snacks

Το 88% των ενηλίκων καταναλώνει περισσότερα snacks κατά τη διάρκεια της πανδημίας σε σχέση με πριν, με τους millennials κι εκείνους που εργάζονται από το σπίτι αυτή τη στιγμή να δηλώνουν ότι προτιμούν τα snacks αντί των γευμάτων. Τα snacks ήταν «σανίδα σωτηρίας» κατά τη διάρκεια της πανδημίας, ειδικά για εργένηδες και γονείς που εργάζονταν από το σπίτι (69%). Παρά το γεγονός ότι πολλοί εργαζόμενοι εξακολουθούν να περνούν πολύ χρόνο στο σπίτι και το μαγείρεμα έχει ενισχυθεί τον τελευταίο χρόνο, τα snacks δεν υποχώρησαν, καθώς πλέον αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της σύγχρονης διατροφικής κουλτούρας και λειτουργούν ως αντίδοτο στη μοναξιά που βιώνουν εν μέσω πανδημίας πολλοί άνθρωποι. Παράλληλα, τα αλμυρά snacks, μεταξύ άλλων, αποτελούν κι ένα μέσο σύνδεσης, καθώς 3 στους 4 ενήλικες παγκοσμίως έχουν συνδεθεί με άλλους μέσω φαγητού τους τελευταίους 6 μήνες (77%), συμπεριλαμβανομένης της δημιουργίας snack από κοινού (40%), ή προσφέροντας ένα snack ως δώρο (31%), ή πραγματοποιώντας αγορές snack για κάποιον που δεν μπορούσε να πάει μόνος του (29%).

Μεγάλη ζήτηση, κυρίως, έχουν τα προϊόντα που συνδυάζουν την υψηλή διατροφική αξία και τον μειωμένο αριθμό θερμίδων κι ανταποκρίνονται στις σύγχρονες απαιτήσεις για υγιεινές επιλογές.

Ξεχωρίζουν και τα «υγιεινά» snacks

Τα αλμυρά snacks, τα τελευταία χρόνια, έχουν αλλάξει μορφή κι έχουν προσαρμοστεί σε μεγάλο βαθμό στις σύγχρονες καταναλωτικές απαιτήσεις. Οι πωλήσεις τους ακολουθούν αυξητικές τάσεις, διότι οι βιομηχανίες φροντίζουν να περιορίζουν τα λιπαρά, με αποτέλεσμα το καταναλωτικό κοινό να τα καταναλώνει, απολαμβάνοντας έναν πιο υγιεινό τρόπο ζωής κι ενισχύοντας την ψυχική του ευεξία. Συγκεκριμένα, όπως δείχνει και σχετική έρευνα του ΙΕΛΚΑ, ο έντονος ρυθμός ζωής στην καθημερινότητα, η αύξηση της χρήσης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης κι οι δημογραφικές αλλαγές διαμορφώνουν ένα καταναλωτικό κοινό με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά. Πρόκειται για ένα κοινό το οποίο έχει περιορισμένο χρόνο για να αφιερώσει στη μαγειρική και το οποίο όλο και πιο συχνά λειτουργεί τις βραδινές ώρες. Το κοινό αυτό αναζητά όλο και περισσότερο εύκολες λύσεις, για να καλύψει τη διατροφή του, αντικαθιστώντας τα γεύματα με αλμυρά snacks και την κλασική μαγειρική με τις έτοιμες λύσεις. Το σνάκινγκ στο σπίτι, κυρίως εν μέσω κορωνοϊού, παρέχει στους καταναλωτές περισσότερες ευκαιρίες για συνετή κατανάλωση, καθώς τους επιτρέπει να έχουν μεγαλύτερο έλεγχο στο μέγεθος των μερίδων τους και να διατηρούν το σωματικό τους βάρος, που στο πλαίσιο της καραντίνας είναι κάτι που τους προβληματίζει. Τα snacks τρέφουν το σώμα, το μυαλό και την ψυχή των καταναλωτών κατά τη διάρκεια αυτών των περίεργων καιρών, με την προτεραιότητα να δίνεται σε snacks που ενισχύουν την τόνωση του οργανισμού και την ευεξία.

Τεράστιο περιθώριο κέρδους για τα μίνι μάρκετ

Η αυξητική τάση που παρατηρείται στις πωλήσεις των αλμυρών snacks γίνεται εμφανής και στους τζίρους της μικρής λιανικής. Παρά το γεγονός ότι τα μικρότερα καταστήματα, όπως τα ψιλικατζίδικα, αντιμετωπίζουν πολλά προβλήματα από τότε που ξέσπασε η πανδημία, τα μίνι μάρκετ στις γειτονιές στηρίχτηκαν σε μεγάλο βαθμό στην προτίμηση που δείχνουν οι καταναλωτές στα snacks, αυξάνοντας την γκάμα των προϊόντων τους. Αξίζει να σημειωθεί ότι το ποσοστό των πωλήσεων στα snacks, που αφορά τα μίνι μάρκετ, τα ψιλικατζίδικα και τα περίπτερα, ανέρχεται ακόμη και στο 60% επί του συνόλου της αγοράς. Πρόκειται για προϊόντα με μεγάλη ποικιλία, που δίνουν τη δυνατότητα διαφοροποίησης στο ράφι κάθε καταστήματος, με πολλές επιλογές, που μπορούν να ενισχύσουν το περιθώριο κέρδους. Ο επαγγελματίας της μικρής λιανικής μπορεί να τοποθετήσει στο κατάστημά του προϊόντα που προσφέρουν κέρδος ακόμη και της τάξης του 50-60%. Μεγάλη ζήτηση, κυρίως, έχουν τα προϊόντα που συνδυάζουν την υψηλή διατροφική αξία με τον μειωμένο αριθμό θερμίδων κι ανταποκρίνονται στις σύγχρονες απαιτήσεις για υγιεινές επιλογές. Στο κανάλι των snacks, μάλιστα, εκτός από τους ηγέτες της κατηγορίας, έχουν εμφανιστεί κι αρκετοί μικρότεροι «παίκτες», που διεκδικούν το δικό τους μερίδιο, κυρίως στο κανάλι της μικρής λιανικής.