Οι εξελίξεις στην αγορά της μικρής λιανικής. Στις συνεχιζόμενες ανατιμήσεις στα προϊόντα της μικρής λιανικής, έχουν προστεθεί ως νέες προκλήσεις για τα μίνι μάρκετ και τα νέα δεδομένα με τις ταμειακές μηχανές, η παράταση του market pass, τα ταμπελάκια με τις τιμές στα ράφια, αλλά και ο διαρκώς αυξανόμενος ανταγωνισμός με τα online κανάλια.

Του Βάιου Τασούλα

Νέες προκλήσεις για τα μίνι μάρκετ

Oι επαγγελματίες της μικρής λιανικής βρίσκονται διαρκώς αντιμέτωποι με νέες προκλήσεις στην ελληνική αγορά, αφού τα νέα δεδομένα είναι πολλά τα τελευταία χρόνια και επηρεάζουν την καθημερινή τους εργασία, αλλά και τις πωλήσεις τους. Ένας κλάδος που συχνά βρίσκεται στο περιθώριο, παλεύει να επιβιώσει μέσα από συνεχείς αλλαγές σε κάθε πτυχή της δραστηριοποίησής του. Η πανδημία του Κορωνοϊού έριξε μία πρώτη «βόμβα» στην αγορά και έκτοτε οι εξελίξεις είναι πολλές και φέρνουν τους επαγγελματίες της μικρής λιανικής αντιμέτωπους με μία σειρά από προκλήσεις, τις οποίες και πρέπει να ξεπεράσουν, ώστε να καταφέρουν να παραμείνουν ανταγωνιστικοί σε ένα ιδιαίτερα δύσκολο οικονομικό περιβάλλον.

Νέες ανατιμήσεις υπολογίζονται και τον Ιούλιο σε προϊόντα όπως η γραβιέρα, το ελαιόλαδο, τα γαλακτοκομικά, τα απορρυπαντικά και οι μαρμελάδες.

Τα προβλήματα των επιχειρήσεων

Σε ένα ευρύτερο πεδίο, όλες οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις της χώρας έχουν κληθεί να αντιμετωπίσουν τόσο την οικονομική κρίση όσο και την πανδημία που ακολούθησε και μετέπειτα τις πληθωριστικές πιέσεις και την αύξηση του ενεργειακού κόστους. Οι προκλήσεις συνεχίζονται όμως και εξακολουθούν να είναι σημαντικές. Σύμφωνα με την εταιρεία συμβούλων Nepa Economic Consulting, θα μπορούσαν επιγραμματικά να συνοψιστούν ως εξής:
• Στην κορυφή των προκλήσεων των μικρομεσαίων επιχειρήσεων είναι το ζήτημα της ρευστότητας, ειδικότερα η πρόσβαση στη χρηματοδότηση για κεφάλαια κίνησης.
• Η ψηφιοποίηση είναι μια ακόμη μεγάλη πρόκληση που αναγνωρίζουν οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις, καθώς το κόστος είναι υπολογίσιμο. Χρειάζονται κίνητρα, επιδοτήσεις και χρηματοδότηση ώστε να προχωρήσουν.
• Οι επενδύσεις στην πράσινη μετάβαση αποτελούν επίσης αναγκαιότητα, καθώς σταδιακά αυτό θα είναι προαπαιτούμενο χρηματοδότησης ακόμη και στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
• Η εύρεση κατάλληλου προσωπικού, καθώς και η διαρκής εκπαίδευσή του, προκειμένου να αντεπεξέρχεται στα νέα δεδομένα της αγοράς που αλλάζει.
• Η παροχή φοροτεχνικών και γενικότερα συμβουλευτικών υπηρεσιών. Τα καθήκοντα ενός λογιστή πριν 20 χρόνια, όπως αναφέρει ο διευθύνων σύμβουλος της Nepa, Κωνσταντίνος Πατήρης, είναι εντελώς διαφορετικά με αυτά που απαιτούνται σήμερα και περιλαμβάνουν την άριστη σχέση με τα ψηφιακά εργαλεία και τη σε βάθος γνώση του Νόμου και όλων των νομοθεσιών. 

Η επίδραση του πληθωρισμού στην αγορά προϊόντων

Μείζον πρόβλημα για την αγορά πάντως, ειδικά σε ό,τι αφορά και τη μικρή λιανική, είναι οι επιπτώσεις από τον πληθωρισμό στην Ελλάδα. Σύμφωνα με την τελευταία μελέτη του ΣΕΛΠΕ που πραγματοποίθηκε με την επιστημονική υποστήριξη του εργαστηρίου ELTRUN του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, ο δείκτης καταναλωτικού κλίματος λιανικής τον Ιούνιο του 2023 διαμορφώθηκε στο -49, πολύ χαμηλότερα σε σχέση με τον μήνα βάσης, τον Οκτώβριο του 2019, αλλά αυξημένος σε σχέση με την αντίστοιχη μέτρηση του Ιουλίου 2022 κατά 19 μονάδες. Όπως αποτυπώνεται και στις επιμέρους ερωτήσεις, παρά την αισθητή βελτίωση στα ποσοστά, οι καταναλωτές θεωρούν ότι ακόμη δεν είναι μία ικανοποιητική περίοδος για να κάνουν μεγάλες αγορές για το σπίτι, τόσο οι ίδιοι όσο και γενικά.

Αντίθετα, οι προσδοκίες για τις δαπάνες είναι αυξητικές, αλλά σχετίζονται κυρίως με δαπάνες εκτός λιανικών αγορών, τον πληθωρισμό και την αύξηση των τιμών. Το 36% εκτιμά ότι, το δεύτερο εξάμηνο 2023, οι δαπάνες για λογαριασμούς κοινής ωφελείας θα είναι αυξημένες. Επίσης, το 42% εκτιμά ότι οι δαπάνες για αγορές προϊόντων το δεύτερο εξάμηνο 2023 θα είναι μειωμένες, ενώ μόλις το 19% ότι θα είναι αυξημένες. Αυξητική είναι η μέτρηση σε σχέση με τη φορολογία για την οποία το 57% εκτιμά ότι θα μείνει αμετάβλητη, το 13% ότι θα παρουσιάσει μείωση και το 30% αύξηση. Πρακτικά τα στοιχεία δείχνουν ότι οι καταναλωτές αναμένουν μείωση των δαπανών για να καλύψουν τις βασικές τους ανάγκες, γεγονός που αναμένεται να επηρεάσει και τις πωλήσεις των καταστημάτων της μικρής λιανικής.